Vaak vragen mensen wat we op reis eten of we 365 dagen lang uit eten gaan. Al lijkt zo’n vooruitzicht in eerste instantie heel erg leuk, je kunt het je afvragen of het zo leuk is om samen met een peuter zo vaak uit eten te gaan. Elke ochtend/middag/avond uit eten zou betekenen dat we halve dagen kwijt zijn met het uitzoeken van restaurants, erheen gaan, het eten zelf, betalen en weer terug naar je verblijf plek. In een aantal landen in Azië duurt het wachten op lunch of een avondmaaltijd vaak een uur tot anderhalf. Even lunchen kan dus zo twee tot drie uur kosten. En met een peuter uit eten gaan betekent eindeloos zorgen dat hij aan tafel blijft zitten, en als je zo ontzettend lang moet wachten zijn er weinig peuters die netjes op hun stoel kunnen blijven zitten. Om het onszelf makkelijk te maken hebben we veel geleerd op reis.

Ontbijt

Als we op zoek gaan naar een plek om te overnachten heeft onze voorkeur om iets te kiezen waar ontbijt geserveerd wordt. Niet alleen scheelt dit vaak geld, maar het scheelt ook veel tijd en rompslomp. Als je vanuit je guesthouse, hostelkamer of homestay zo aan tafel kan schuiven waar een ontbijt klaar staat ben je binnen een half uur klaar om op pad te gaan en leuke dingen te doen. Omdat ons gemiddelde budget voor een slaapplek 10 tot 15 euro is, zijn de ontbijtjes die we bij bij zoiets krijgen wel heel erg simpel. Twee weken achter elkaar een geroosterde boterham met een gebakken ei in Birma, of een week lang elke dag een bananenpannenkoek in Indonesië, of in Zuid-Amerika weken achter elkaar een wit broodje met aardbeienjam zijn geen uitzonderingen. Maar als je een tientje betaald voor een overnachting voor drie personen inclusief ontbijt dan doe je daar niet moeilijk over. En af en toe verwennen we Noa met een pot Nutella die we van locatie naar locatie meenemen. Heel af en toe hadden we in Azië toegang tot een keuken, en soms alleen een magnetron. Daar leer je mee omgaan, wist je dat je prima eieren kan bakken (als je het zo mag noemen) of wentelteefjes kan maken in een magnetron?

Lunch

In Azië aten we lunch altijd buiten de deur, en dan het lokale eten want westers eten in Azië is in de grote steden beschikbaar maar altijd een stuk duurder. In Laos aten we veel gebakken noedels en gebakken rijst, in Birma rijst met allerlei bijgerechtjes, in Indonesië nasi en in de Filippijnen rijst met vis/vlees en af en toe een club sandwich. In Zuid-Amerika is het een heel ander verhaal. Er zijn in veel steden prachtige parken om te picknicken en sowieso in elk dorp een mooi en gezellig dorpsplein. In de supermarkten kan je vaak brood kopen dat je afrekent voor ongeveer 75 cent per kilo, dus ondanks dat de Zuid-Amerikaanse 3-gangen lunches voor 3-4 euro per persoon spotgoed zijn, lunchen we voor een fractie door te picknicken. Een ander goedkoop alternatief zijn de empanada’s of saltena’s, een soort broodje van gebakken of gefrituurd deeg gevuld met verschillende lekkernijen afhankelijk van de stad of regio waar je bent. Soms gevuld met alleen kaas, soms gehakt met saus, of kip, ei etc. Deze worden op elke hoek van de straat verkocht voor ontbijt, lunch en snack, en kosten tussen de 40 cent en een euro per stuk en zijn ontzettend lekker. Bij elke familie waar we verblijven vertellen ze ons waar je de lekkerste van de stad of het dorp kan kopen.

Typische lunch in Myanmar

Lunch in Bolivia

Avondeten

Bij het uitzoeken van een hostel of guesthouse hebben we altijd dezelfde prioriteitenlijst, liefst een Airbnb; een verblijfplek in een eigen appartementje met keuken(tje), als dat niet beschikbaar is een kamer bij een gezin thuis waar we de keuken mogen gebruiken, een alternatief is een hostel of guesthouse met gezamenlijke keuken. Als dat allemaal niet lukt verblijven we ergens zonder gebruik van een keuken. In Azië hadden we ongeveer één keer per maand een aantal dagen de gelegenheid om zelf te koken. En na weken achter elkaar ’s middags en ’s avonds uit eten gaan waren we dan helemaal toe aan onze eigen recepten. Allemaal heel simpel want in een hoop landen is er geen supermarkt en kook je met de producten die je op de markt koopt.
In Nederland hebben we fotootjes gemaakt van simpele recepten zoals een heerlijke broodvervanger die Noa “Bibi’s broodjes” noemt (genoemd naar de vriendin van wie we het recept hebben gekregen). Mix een cup bloem met iets minder dan een cup yoghurt, een eetlepel bakpoeder en een beetje zout. Maak er vervolgens kleine platte broodjes van die je in de pan bakt, hmmmmm. Er hoort een kruidenboter bij, die we als we geluk hebben en ergens boter kunnen kopen, er bij maken met verse kruiden en knoflook.

Barbequeen aan tafel in Laos

Bibi broodjes

In Zuid-Amerika is het een heel ander verhaal, we slapen bijna alleen maar bij lokale gezinnen en mogen dan de keuken gebruiken. Ook de hostels hebben bijna altijd een gezamenlijke keuken waardoor we weinig uit eten gaan. Doordat het keukens zijn die door gezinnen gebruikt worden hebben ze vaak meer pannen en gebruiksvoorwerpen waardoor we hier veel uitgebreider kunnen koken. Bijna elke stad heeft een supermarkt en ook de markten zijn vrij uitgebreid, al moet je wel even een grens over om artikelen te kopen die in Nederland in de koeling liggen en hier de hele dag op een matje of in een kraam liggen zoals boter, vleeswaren, yoghurt, vlees, kaas etc.

En met wat koken we?

Wat we bij ons hebben om te koken zijn drie borden, plastic bekers, plastic bestek, een lichtgewicht snijplankje, een goed snijmes, een klein koekenpannetje zonder steel, een klein aluminium kookpannetje, een steel om die pannen mee beet te pakken, afwasmiddel, een pak rijst, een pak bloem, een mini blikopener, een mini kurkentrekker, een kleine waterkoker en kleine zakjes en potjes met kruiden. Allemaal lichtgewicht want we dragen het al negen maanden met ons mee. Een karige keuken voor Nederlandse begrippen maar wat zijn wij er blij mee en ik heb er al veel maaltijden mee getoverd. Soms staat er in een keuken alleen een gasfornuis met twee pitten, delen we de keuken met mensen die niet zo goed schoonmaken en is het fijn dat we onze eigen spullen kunnen gebruiken.

Nasi Goreng uit Sulawesi, Indonesie

Wat ik zo leuk vind aan koken op reis is dat we in elk dorp/stad naar de markt gaan en heerlijke verse groenten, fruit en andere producten kopen. Het eten is niet alleen supervers, maar zo verdelen we wat we aan geld uitgeven ook over de lokale bevolking en profiteren zoveel mogelijk mensen van ons bezoek aan hun land. We vinden zelden alle ingrediënten die we nodig hebben voor een maaltijd dus ben ik nog creatiever geworden met koken. Ik hield er in Nederland al van iets te eten ergens en het proberen na te maken, maar nu moet ik smaken nabootsen met andere ingrediënten. En maken we allerlei dingen weer zelf in plaats van uit een pakje, bakje of potje. Kruidenboter, brood, verse patat, aardappelpuree, falafel, kruidenmixen of mayonaise maken we nu zelf in een handomdraai. En zonder keukenmachine of mixer, zelfs af en toe zonder garde. Van de week hebben we een uur slagroom en eiwit staan kloppen voor een chocolademousse die een toetje was voor een Boliviaanse lunch die onze gastvrouw had gekookt voor haar familie, ons, en twee andere gasten uit Chili en India. Genieten van eten krijgt na een uur met zijn tweeën ingrediënten kloppen een hele nieuwe betekenis. Nu kijken of we het in Nederland kunnen volhouden om zo puur te eten.